Jak mądrze pożyczać pieniądze?

Każda pożyczka to zobowiązanie, które do czasu całkowitej spłaty negatywnie odbija się na budżecie domowym kredytobiorcy. Tym bardziej, im droższa się okaże. By raty nie stały się początkiem finansowej zapaści, warto pożyczać z głową - pamiętając o kilku zasadach.

Pożyczając pieniądze – czy to od banku, czy prywatnej firmy – warto mierzyć siły na zamiary. Istotne jest zarówno dopasowanie wysokości zaciąganego długu do naszych faktycznych potrzeb, jak i kwoty poszczególnych rat do realnych możliwości domowego budżetu.

Nie pożyczaj więcej, niż to konieczne w danej chwili. K każda pożyczona złotówka to złotówka, którą będziesz musiał oddać z procentem.

Nie rozciągaj nadmiernie okresu spłaty zadłużenia, bo im więcej rat, tym więcej zapłacisz odsetek. Niekorzystne będzie również działanie w drugą stronę – jeśli wskutek chęci jak najszybszego pozbycia się zadłużenia, zdecydujesz się na małą liczbę rat, ale zbyt wysokich w stosunku do dochodów, narazisz się na utratę płynności finansowej, dlatego nie wybieraj zbyt wysokich rat.

Największy błąd możesz popełnić jednak nie w zakresie kwoty pożyczki czy kwoty rat, ale nieostrożnie dobierając ofertę. Koniecznie porównuj oferty i sprawdź łączne koszty spłaty każdej proponowanej pożyczki. Bez przeanalizowania wszystkich opłaty, jakie będziesz musiał ponieść na rzecz banku, możesz srogo przepłacić.

Liczą się nie tylko odsetki

Zaciągając kredyt, zobowiązujemy się do zwrotu zadłużenia w ratach, a każda z nich składa się z części pożyczonego kapitału i odsetek. Poza odsetkami umowa kredytowa jednak może nakładać na nas dodatkowe koszty – pozaodsetkowe, wśród których znajduje się m.in. prowizja za przygotowanie umowy, prowizja za rozpatrzenie wniosku, składka ubezpieczenia, jeśli było obowiązkowe, a w przypadku prywatnych firm również mniej spotykane opłaty, jak np. opłata za obsługę domową.

Wybierając pożyczkę, warto mieć świadomość, jakie opłaty może pobrać od nas bank lub firma pożyczkowa, i jak bardzo mogą obciążyć naszą kieszeń. To istotne szczególnie w przypadku pożyczek od firm pozabankowych, z których niektóre mogą działać nieuczciwie, narzucając lichwiarskie koszty spłaty.

Ile może wynieść oprocentowanie od kredytu?

Maksymalna wysokość odsetek jest regulowana ustawowo (art. 359 § 21 w zw. z art. 359 § 2 kodeksu cywilnego) i wynosi dwukrotność odsetek ustawowych.

Odsetki ustawowe to suma 3,5% i stopy referencyjnej NBP (Narodowego Banku Polskiego). Obecnie odsetki ustawowe sięgają 10% w skali roku.

Inny limit dotyczy odsetek pobieranych w przypadku nieterminowej spłaty zadłużenia. Zgodnie z art. 481 § 21 w zw. z 481 § 2 kodeksu cywilnego odsetki maksymalne za opóźnienie nie mogą przekraczać dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie, a te równają się sumie stopy referencyjnej NBP i 5,5% (obecnie wynoszą 14%).

Limit kosztów pozaodsetkowych

Obecnie nie ma katalogu prowizji i opłat, które mogą być pobierane przez kredytodawców od zawieranych umów. Mimo tego prawo limituje łączną wysokość tych kosztów. Dla umów zawartych po 11 marca 2016 r., maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego równa się sumie 25% całkowitej kwoty kredytu i 30% kwoty zmiennej, zależnej od długości okresu spłaty.

Jednocześnie obowiązuje zasada, zgodnie z którą wszystkie pozaodsetkowe opłaty, poniesione przez kredytobiorcę, nie mogą przekroczyć 100% całkowitej kwoty kredytu.

Gdzie znaleźć całkowity koszt kredytu?

Całkowity koszt kredytu to suma wszystkich kosztów, jakie poniesie kredytobiorca w związku z zawartą umową kredytową: odsetek, prowizji, podatków, opłat za usługi dodatkowe, jeśli były niezbędne do uzyskania kredytu (np. składki ubezpieczeniowe, obsługa domowa). Wyjątkiem są opłaty notarialne.

O czym pamiętać przed podpisaniem umowy?

Informacje o całkowitym koszcie kredytu, z wyszczególnieniem składowych opłat, znajdziesz w formularzu informacyjnym o kredycie konsumenckim, który powinien być obowiązkowo wręczony konsumentowi przed podpisaniem przez niego umowy kredytowej. Formularz ten jest krótkim, najczęściej dwustronicowym podsumowaniem najważniejszych informacji o proponowanej umowie. Konsument ma również prawo do uzyskania wyjaśnień, jeśli umowa zawiera fragmenty dla niego niejasne.

Każda umowa powinna również zawierać wzór odstąpienia od niej. Konsument ma bowiem ustawowe prawo do zrezygnowania z kredytu w okresie do 14 dni od jego zaciągnięcia.

Oprócz formularza informacyjnego osoba, której kredytodawca lub pożyczkodawca chce udzielić pożyczki, powinna otrzymać przed zawarciem umowy jej bezpłatny projekt, każdy konsument ma bowiem prawo do rozwiązania umowy

Jak najskuteczniej porównywać kredyty?

RRSO, czyli rzeczywista roczna stopa oprocentowania, to wskaźnik procentowy, który został opracowany po to, by ułatwić konsumentom porównywanie ofert kredytowych i pożyczkowych. RRSO wyraża całkowitą kwotę kredytu w stosunku rocznym, uwzględniając nie tylko odsetki, ale i pozaodsetkowe koszty spłaty, w tym prowizję i składki ubezpieczeniowe (o ile polisa była wymagana przez kredytobiorcę).

Jeśli chcesz sprawdzić, która z pożyczek będzie korzystniejsza, spójrz na ich RRSO - im niższe, tym lepiej dla ciebie. Porównanie to będzie jednak miarodajne tylko wówczas, gdy będziesz analizować pożyczki dostępne na tę samą kwotę i przy tej samej liczbie rat.

Choć RRSO skutecznie pomoże ci wytypować tańszą pożyczkę, to nie powie ci, ile dokładnie za nią zapłacisz, dlatego polecamy porównywać oferty na jeden z pozostałych dwóch sposobów: po wysokości całkowitego kosztu kredytu lub wysokości raty. Gdy wybierzesz ostatni ze sposobów, miej na uwadze ewentualne opłaty, które uregulujesz z własnej kieszeni - jeśli wystąpiły, powinieneś pamiętać, żeby oddzielnie uwzględnić ten dodatkowy koszt.